Evrimin
en önemli kanıtlarından biri olan körelmiş organlara ve bunun
genel olarak yanlış anlaşılışına değinmek istiyorum.
Öncelikle evrimin sunuluşuyla beraber şu soru sorulabilir: madem
canlılar türlerin farklılaşmasıyla gelişip değişiyor, neden
şu anki canlılar o eski atalarının izlerini taşımıyorlar?
Körelmiş
organlar/yapılar, evrimsel süreçte çeşitlenme ve seçilim
mekanizmaları sonucunda giderek değişen ve ortama ayak sağlayan
bireylerin kalması sonucunda evrimsel ekonomi ilkesine bağlı
olarak işlevini yitirmeye başlayan organlardır. Genel olarak bir
canlı türünün atasında bu organın işlevi ya modern türde
atasının gerçekleştirdiği işlevi hiç gerçekleştirmez ya da
farklı bir göreve sahip olmuştur. Yani tabiri caizse körelmiş
organlar türlerin eski atalarından kalma izlerdir.
Kısaca
bu olayı bir örnekle anlatayım: Bir türden iki birey düşünelim.
Bu iki birey sürüngen olsun. Bu iki sürüngenden genetik farklılık
olarak birinin bacakları diğerinden daha kısa olsun ve diğerine
oranla daha iyi sürünebilsin. Doğa şartlarının sürekli
farklılaşıp değiştiğini ve her yerde bu şartların aynı
olmadığını biliyoruz. Ve bu iki bireyin bulunduğu(tüm
populasyonu düşünmek daha sağlıklı bir canlandırma olur fakat
şimdi örnek verdiğim için es geçiyorum) ortam da daha iyi
sürünen bireylerin yaşamasına sebebiyet versin, mesela bu
sürüngenin avcılarından kaçmak için esnek olmak ve sürünmek
daha yararlı olsun.
Bu
olay sonunda en iyi sürünen bireyler gelecek nesle döl
bırakabilecektir. Ve nesiller sonra bu sürüngenlerin ayak
kemikleri büyük ölçüde kısalacak ve kullanılmaz hala
gelecektir. Evrimsel ekonomiye göre de mesela farklı iki birey
arasında hangisi daha kısa ayak kemiklerine sahipse o birey
embriyolojik dönemde, yaşamda ve diğer koşullarda ayak
kemiklerine harcayacağı enerjiyi farklı koşullarda hayatta kalmak
için kullanacaktır. Bu da ayak kemiklerinin hangi bireyde daha
kısaysa onun döl vereceği anlamına gelir. Bu da ayak kemiklerinin
giderek küçüleceği anlamına gelecektir.[Verdiğim örnekte
evrimin bir amacı varmış gibi görülebilir fakat böyle değildir,
bu örnek sadece daha iyi anlaşılmak için verildi.]
O
halde bu sürüngenlerin soyundan gelen yılanlarda körelmiş ayak
kemiği bulmamız gerekir. Bu ayak kemiğinin kalıntılarının
bulunduğu takdirde evrim doğrulanmış olur. Fakat bu kalıntı
ayak kemiklerinin bir işleve sahip olması evrimi çürütmez ya da
yaratılışı desteklemez. Çünkü asıl sorun bu ayak kemiği
kalıntısının yürümeye yardımcı olmamasıdır.
Peki
canlılar incelendiğinde bunlara rastlanabilir mi? Elbette ve çok
fazla rastlanır. Örneğin
-Boa
yılanında (Boa Constrictor) körelmiş leğen kemiği
vardır, az önce bahsedilen hayali benzetmenin öngördüğü
kalıntılardır bunlar.(1)
-Birçok
semender türü ve meksika tetrası normalde aydınlık ortamda
yaşamalarına rağmen daha sonraki nesillerde mağarada yaşamaya
başlamışlardır. Bu sebeple bu canlıların gözleri giderek
küçülmeye ve körelmeye başlamıştır.
-Evrimin
öngördüğü görüşte balinalar bir kara memelisinden evrimleşmiş
ve su yaşamına adapte olmuştur. O halde ayak kemikleri kalıtısı
bulmak istersiniz ve şansa bakın ki bu kemikler mevcut.
-Evrimin
öngördüğü üzere tavuklar tetrapodlardan evrimleşmiştir ve
tetrapodların tamamında normalde beş parmak bulunur. O halde bu
parmakların kalıntısını bulmamız gerekir. Ve şansa bakın ki
1997
yılında Burke ve Feduccia'nın tavuk embriyolojisinde yaptıkları
araştırmada histoyolojik boyama yöntemleriyle parmakalrını
incelediklerinde fazladan parmak kalıntılarına rastladılar.(2)
-İnsanların
atalarından kalma kuyruk sokumu kemikleri,20lik yaş dişleri ve
apandis organı körelmiş organdır.
Bir
çok yaratılışçı "Bak sen bu organa körelmiş dedin ama
şunun şöyle bir işlevi var" der. Mesela apandise de
balinaların arka ayak kemiklerine de bir çok körelmiş organa da
işlev bulurlar. Fakat daha önce de dediğim gibi bu evrimi çürütüp
yaratılışı desteklemez. Zaten "Körelmiş organların hiçbir
yararı yoktur vücutta işlevleri olamaz" gibi bir iddiada da
bulunulmuyor. Ve bu organlara işlev bulmak da evrimi hala destekler
nitelikte bırakıyor. Şöyle ki: bir tavuğun kanatları
körelmiştir. Bu kanatlar uçmaya yaramaz. Fakat bu durumda da
kanatlar ısı ve ya dengeyi sağlamakta görev yapabilir. Asıl
sorun bu görevi neden kanatların üstlendiğidir. Tasarımcı çok
daha akıllıca bir yöntem geliştirip başka şekilde bunu
sağlayabilirdi (nitekim bir çok canlı kanatsız bir şekilde ısıyı
ve dengeyi sağlayabiliyor). Fakat tavuklardaki ısı ve denge
düzenlemesi kanatlara aittir çünkü önceki atalarından bu
kalmıştır ve zamanla farklı bir görevde yoğunlaşmıştır. Ve
ya penguen bir kuş türüdür ama onun da kanatları uçmaya yaramaz
onun yerine atalarından farklı olarak yüzmeye yoğunlaşmıştır
bu kanatlar ve önceki atalarındaki görevini yitirmiştir.
Ve
ya kuyruk sokumuna yepyeni işlevler bulunabilir ama asıl sorun
neden bunun kuyruk sokumu şeklinde olduğudur, mesela tanrı çok
farklı bir organ yaratıp o işlevi yeni bir organa devredebilirdi.
Fakat aksine tamamen evrimin öngördüğü şekilde kuyruksokumu
şeklindedir. Yani asıl sorun bunun işlevinin olup olmaması değil
neden bu şekilde oluşudur.Ya da balinaların arka kemiklerinin
işlevi ar ya da yoktur (her ikisi de evrimle uyuşur) fakat bunun
bizzat ayak kemiği şeklinde oluşu evrimi doğrular.
Kaynak:
1-Öner
Ünalan, Darwin Ne Yaptı, Evrensel Baım Yayın, s.74
2-Evolutionary
Analysis, Scott Freeman ve Jon Herron
Körelmiş
organlarla ilgili daha fazla örneği ve daha geniş açıklamayı
buradan okuyabilirsiniz:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder