Yapay seçilim, her hangi bir canlıdaki özelliğin etkisini azaltmak ve ya arttırmak için tür içi çiftleşmeye insanın müdahale etmesi üzerine kurulu bir keşiftir (yapay seçilime keşif dememde umarım bir sorun yaratmam çünkü bahsettiğim canlılardaki bu değişimin keşfidir). Neredeyse her evcil hayvan türü ve tarım yapılan bitki yapay seçilimden geçmiştir.
Varsayımsal bir örnek vermek istiyorum. Elimizde iki çeşit çilek olsun (canlılarda çeşitlenme sürekli olarak gerçekleşir).Bu iki çeşitten biri ötekinden daha güzel ve tatlı olacaktır. Tarım yapacak kişi bu iki çeşitten güzel olanı ekip çoğaltacak tadı güzel olmayan, beğenilmeyen çeşitlerse ekilmeye ekilmeye yok olacaktır. Yeni oluşan çileklerden sürekli tadı daha güzel olanı seçilecek ekilecek ve genler sürekli olarak nesillere aktarılacaktır. Binlerce yıl bunun sürekli devam edilip, seçilip ekildiğini düşünürsek elimizdeki ilk örnek ile son örnek arasındaki fark son derece belirgin olacaktır.
İnsan tarım yaptığı her bitkide gün geçtikçe yapay seçilim devam ediyor. Buğday gibi en eski bitkiler dâhil yeni çeşitler üretiyor. Eğer bu tarım ürünleri yaratılışçıların bahsettiği gibi ilk günkü gibi kusursuz ve ilk günkü gibi ‘yaratılmış’ olsalardı ve gerçekten mükemmel bir tanrı tarafından mükemmel şekilde bir anda yaratılmış olsalardı, her ne olursa olsun hiç değişmemeleri gerekmez miydi? Kusursuz bir tanrı en iyisini yaratacaktır. En iyisinden daha iyisi olmadığına göre ve bu canlılar yapay seçilim ile çeşitlenip seçilebiliyorsa bahsedildiği gibi en iyi ve en mükemmel şekilde yaratılmamışlar bu canlılar. Yapay seçilimden geçirilerek daha iyi çeşitler üretilebiliyor çünkü.
Tabi sadece bitkiler için de geçerli değil. Örneğin evcil ördekte tüm kemik yapısına oranlayınca kanat kemiklerinin, ayak kemiklerinden daha hafif olduğu görülür. Bunun sebebi evcil ördeğin ebeveynlerine göre daha az uçup daha çok yürümesidir. Fakat yaratılışçı düşünce buna doyurucu bir cevap vermez ve lafları demagojiden ileri gitmez.
Çoğu evcil hayvanların köken türleri tükenmiştir. Örneğin sığırın köken türü olan Avrupa yaban öküzü (aurochs) neden yok? Evet, yaratılışçılar bu sorunun cevabını sizden bekliyorum… Büyük ihtimalle yine doyurucu bir cevap gelmeyecek. Büyük ihtimalle verilecek cevap ‘Tanrı öyle istedi’ olacaktır ki bu cevap değildir. Bunun sebebi bilinçli evrimdir. İnsanoğlu evrimi kendini yönünde biriktirebilir. Bahsettiğim bu örnek de buna bir kanıttır. Atalarımız Avrupa yaban öküzünü evcilleştirerek bu türün evrimini kendilerine yararlı olacak şekilde değiştirmiştir.
Bir de bilinçsiz seçilim var. Örneğin klasik çağda armut Plinius’a göre kötü nitelikli bir meyveydi. Yine klasik çağda bağ-bahçe altına alınan armutlar arasında hep en iyilerini yetiştirip onların tohumlarını ekerek ve biraz daha iyi değişik bir çeşit ortaya çıkınca onu ayırmaktan ve bu işlemi sürdürmekten başka bir şey yapmayan atalarımız bize güzel meyve türlerini bırakmayı düşünmemiştir. Yani şu anki yediğimiz güzel meyveleri atalarımızın seçip korumasına ve yetiştirmesine borçluyuz. Bu da bilinçsiz seçilimdir…
Anlayacağınız Yapay Seçilim sadece bir teori değil kanıtlanmış,gözlemlere dayanmış bir gerçektir
Yapay Seçilim ile ilgili bilgi alabileceğiniz Kaynaklar:
Vikipedi Yapay Seçilim: http://tr.wikipedia.org/wiki/Yapay_se%C3%A7ilim
Yapay seçilimin deneysel olarak gözlemlenmesi: http://evrimagaci.org/makale/3/
Yapay Seçilim: http://evrimagaci.org/makale/109/
Kaynaklar:
Charles Darwin Türlerin Kökeni Onur Yayınları Şubat 1996 s.53-54
Öner Ünalan Darwin Ne Yaptı Evrensel Basım Yayın Ekim 2012 s.43-44
C. Darwin Türlerin Kökeni Gün Yayıncılık
Öner Ünalan Darwin Ne Yaptı Evrensel Basım Yayın Ekim 2012 s.43-44
C. Darwin Türlerin Kökeni Gün Yayıncılık
Tesekkurler. Sadece yazinin basindaki "tur ici ciftlesme" kismi gozume batti. Ciftlesme sadece tur icinde gerceklesebileceginden (ciftlesemeyecek kadar farklilasma sonucu farkli turun ortaya cikmasini sagliyor bildigimiz gibi) bence "tur ici" ifadesine gerek yok.
YanıtlaSilBu onemli bir ayrinti degil ama hedef kitle acisindan kafa karistiri en ufak unsur bile onemli.
Saygilar
Melih Tiftik
Farklı türler de çiftleşebilir, örneğin at ile eşek çiftleşir ve sonucunda melez ve kısır olan katır oluşur.
SilAncak olusan yavru dol vermez. Bu nedenle aslinda turun ayrintili taniminda kendi aralarinda ureyebilen ve verimli yavrular olusturabilen vs diye vurgulanir genelde. At - essek ornegi turlerin farkilasma sureci icin harika bir ornek.
SilKısır olacağını söylemiştim zaten :) anlatmak istediğim de orda tür içi yazmamın doğru bir vurgu olmasıydı :))
SilBilinçli (yapay seçilim) veya bilinçsiz (doğal seçilim) canlılığın devamı süresince olmuştur olacaktır. Dişi güçlü olan erkekle çifleşecek ve döl verecek, hastalıklı ve zayıf bireylerde üreyemeden hayat devrini tamamlayıp yok olacaklardır. Genlerin bilinci olduğu muhakkak! ve Gen sadece kendini bir sonraki nesilde yaşatacak seçilimleri gerçekleştiriyor. Dawkins'in Gen bencildir kitabını okuyan arkadaşlar bu konuda bana katılacaktır.
YanıtlaSilMalesef argümanlar bana garip geldi büyük ihtimalle kitabı henüz okumadığımdandır. En yakın zamanda okumayı isterim ama maalesef basımı bittiği için bulamıyorum
SilBulamıyorsanız, illegal de olsa e-kitap olarak aşağıdaki linkte bulabilirsiniz
Silhttp://www38.zippyshare.com/v/89614585/file.html
izlediğim ve okuduğum kadarıyla eski dönemlerdeki buğday filizleri şuanki gdo lu buğday filizlerinden daha büyükmüş nedense? 1000 lrece yıl geriye gitmeye gerek yok babam annem anlattı (annem babam 50 yaşlarında) gençliklerinde tarımla uğraşmışlar ozamanki buğday filizlerinin daha büyük oldugunda bahsederseler .ayrıca sadece annem yada babam değil birçok büyüğümde öyle bahseder.üsütne gübreleme vs.yapıldıgı bu konu hakkında neler düşünüyorsun hiçbiri uydurma dğeil
YanıtlaSil